Geschreven luchtbrug

Bosniëveteraan Amy van Son werkt in haar veteranenkunstproject ‘Helmen vol verhalen’ samen met Tatjana Kirienko, een kunstenares met Oekraïense roots. Terwijl de eerste bommen vielen ontstond het idee om via de weblog ‘Stemmen uit Oekraïne’ dagelijks de verhalen van een aantal vrouwen te publiceren. Amy en Tatjana vertellen.

Amy: ‘In mijn project ‘Helmen Vol Verhalen’ heb ik veteraan Hans Damen gekoppeld aan Tatjana. Zij heeft zijn verhaal verbeeldt in een soort ‘glas-in-lood-doek’ van textiel. De ontwerpen voor dit soort doeken stuurt zij naar naaisters in Oekraïne, samen met de (gordijn)stof waar het van gemaakt wordt. Ik heb haar gemotiveerd om met deze vrouwen contact op te nemen en hun verhalen een podium te geven.’

Tatjana: ‘Dat was het moeilijkste wat ik ooit heb gedaan. Ik ben dan wel opgegroeid in Nederland, maar veel familieleden en vrienden wonen daar en ik ben al jarenlang bezig om hen te helpen. Dat is mijn levensmissie. Als zoiets gebeurt, dan gaat dat door elke cel van je lichaam.’

​Amy: ‘De eerste dag kreeg Tatjana de verhalen via whatsapp binnen. Dat was te bewerkelijk. Vervolgens is zij de vrouwen gaan bellen, tikte de verhalen uit en ik plaatste deze op de weblog. Het is eigenlijk een geschreven luchtbrug.’

Tatjana: ‘Ik heb vaak huilend aan de telefoon gezeten en dit project was wekenlang ook het enige wat er uit mijn handen kwam. Die gesprekken waren stuk voor stuk therapeutisch, zowel voor hen als ook voor mij.’

Amy: ‘Op die manier hebben we de eerste 21 dagen na de Russische inval iedere dag een blog kunnen publiceren. Al deze verhalen spelen af in Noordoost Oekraïne, aan de grens met Rusland. Inmiddels plaatsen we iedere twee dagen een update en we blijven dat volhouden tot de oorlog voorbij is. De reacties op de verhalen waren overweldigend! Tijdens een benefietavond op de vrije school in Zutphen werden een aantal verhalen voorgedragen. Dat kwam over als een spannend luisterboek. Ook hebben we op die manier een flink geldbedrag ingezameld, waarmee de vrouwen voedsel, medicijnen en andere goederen konden kopen.’

Tatjana: ‘De gordijnstoffen gebruiken de vrouwen nu als verduistering of om er camouflagenetten en uniformen van te maken.’

Amy: ‘Datgene wat eerst vreugde opleverde, wordt nu ingezet voor de verdediging van Oekraïne. Dat is in zekere zin ook een kunst: levenskunst.’

Lees de blogs op: https://www.helmenvolverhalen.nl/stemmen-uit-oekraine
https://www.nlveteraneninstituut.nl/nieuws/checkpoint-4-2022-hulp-voor-oekraine/