Klankbordgroep ondersteunt kunstproject Helmen vol Verhalen

v.l.n.r. Angelien Eijsink, Frédérique van Steekelenburg-Van der Stelt, Jozias van Aartsen. Foto: Sander Heezen

Helmen Vol Verhalen koppelt veteranen van militaire missies aan beeldend kunstenaars, die hun ervaringen via kunst zichtbaar maken. In de afgelopen weken is een klankbordgroep gevormd, die het project met raad en daad ondersteunt. De klankbordgroep bestaat uit voormalig minister van Buitenlandse Zaken en oud-burgemeester van Den Haag Jozias van Aartsen, oud-PvdA Tweede Kamerlid Angelien Eijsink en Frédérique van Steekelenburg-Van der Stelt, directeur van het Mariniersmuseum.
Door Peter Urbanus

Herkenning en erkenning
Helmen Vol Verhalen is een project waarin jongere veteranen die deelnamen aan missies worden gekoppeld aan beeldend kunstenaars. Die vertalen het persoonlijke missieverhaal van de veteraan in een kunstwerk. Daar is de helm - als metafoor voor het militaire beroep – in verwerkt. Het project heeft tot doel om aandacht en (h)erkenning te vragen en krijgen voor de ‘jongere’ veteraan.
De veteranen die voor het project werden geselecteerd hebben deelgenomen aan recentere missies naar conflict- en oorlogsgebieden. Daardoor worden de indringende ervaringen zichtbaar van mannen en vrouwen die in en rond de brandhaarden van de wereld hun leven waagden. Ze werden uitgezonden naar Libanon met de UNIFIL-missie in 1979, beleefden de oorlog op de Balkan in de jaren negentig, namen deel aan de Afghanistan-missies en latere missies tot op de meest recente missies van vandaag.

Niet voor de hand
Projectleider Amy van Son diende zelf bij de Koninklijke Marine in 1989 tot 1993, tijdens missies in Irak en op de Balkan. “In dit project maken we zichtbaar wat voor veel mensen ongezien bleef: het werk dat Nederlandse militairen verrichten voor vrede en veiligheid, ver van ons bed”, zegt Van Son. “En hoe ze dat persoonlijk geraakt en gevormd heeft.” Elke veteraan vertelt zijn of haar persoonlijke missieverhaal aan een beeldend kunstenaar, die die woorden omzet in beeld. De koppeling van missieverhalen met beeldende kunst ligt niet direct voor de hand en is ook nog niet eerder op deze schaal uitgevoerd. “Beeldende kunst heeft de kracht om emotie en sfeer over te brengen zonder woorden. Die zijn er ook vaak niet voor wat deze mensen beleefd hebben,” zegt Van Son. De kunstwerken worden voor een langere periode op verschillende locaties aan een breed publiek getoond.
 
Klankbordgroep
De klankbordgroep van het project werd begin december in het Mariniersmuseum in Rotterdam geïnstalleerd om het bestuur van Helmen Vol Verhalen met raad en daad bij te staan. “Komend jaar gaan we - rekening houdend met coronamaatregelen - de expositiefase in en moeten we keuzes gaan maken, zegt voorzitter generaal-majoor Hans van der Louw, eveneens veteraan van missies in Libanon en op de Balkan. “Welke musea gaan we benaderen en wat zijn andere geschikte locaties? Welke volgorde kiezen we en waarom? Als zich nieuwe sponsoren aandienen, gaan we daar dan mee in zee en vragen ze nog een tegenprestatie? Daar zal de klankbordgroep over meedenken. Daarnaast zijn de leden daarvan mensen met een enorm netwerk. Ze kunnen mensen bij elkaar brengen en voor verbindingen zorgen.”