Blog Archives

Stemmen uit Oekraine XLVI

17/7/2023

Blog 46
Tatjana De blog heeft lang stilgelegen. De oorlog ging voor mij van groot naar heel erg klein, van buiten naar binnen. De hele wereld werd een pieptoon en reduceerde zich tot iets ter grootte van een vuist.

Er werd baarmoederhalskanker geconstateerd. Met het bevechten daarvan ben ik de afgelopen periode bezig geweest. Pas na de tien weken behandelingen bereiken de geluiden van de buitenwereld mij geleidelijk weer.

En weet je; er zijn bijzondere parallellen. De hoeveelheid liefde doet me denken aan een spreuk die ontstond aan het begin van de oorlog; in het donkerste donker schijnt ook het lichtste licht. Een bepaalde mate van nood noopt tot heel veel hulp/liefde. Je ziet dan de mensheid op zijn best. Het is zoals een buurvrouw zegt; Sommige liefde zie je alleen maar op een bepaalde diepte. En op die diepte was ik weer. Kanker en oorlog delen eenzelfde mobilisatie van liefde.

Het brengt je, net als in het begin van de oorlog, bij de grote, existentiële levensvragen; 'Wie ben ik, wie wil ik zijn als mens? Hoe wil ik leven? Wat is belangrijk in het leven en zijn zijn 'pustiaki'; 'luchtledigheden'. Het instorten van het fundament zorgt dat je elke steen kun heroverwogen en herschikken.

Het oorlogsbellen lag stil. Ik had echt alle troepen nodig voor mezelf. Ook deze dames sloten de gelederen. Het voelde echt alsof ik twee legers had, zowel hier in Nederland alsook in Oekraïne.

Larissa nam het mee in haar wekelijkse gebeden om haar broer. Lyuda checkte zowat elke dag in en zette speciale kaarsen in de kerk. Oorlog maakt atheïsten religieus en gelovigen ongelovig, maar weet je; het voelt echt fijn als mensen voor je bidden. Deze periode heb ik mij heel gedragen gevoeld. Lyuda gaf Anja te grote onderbroeken mee voor mij als kadootje. Ze had gehoord hoeveel ik afgevallen was en zei; 'Zorg maar dat je zoveel eet dat je weer in die onderbroeken past.'

Love language, mensen, love language.

Tatjana en Anja

Toen ik het Anja vertelde zei ze meteen: 'Zal ik dan naar Nederland komen om voor je te zorgen?' Ik heb gezegd dat het niet nodig is, maar er werd wél een reis naar Nederland bekokstoofd. Ze wilde ook gewoon even op vakantie om er even tussen uit te zijn en ook bij haar gevluchte oom en tante in Duitsland langs. Toen ik net een week uit het ziekenhuis was heb ik weer wang aan wang gestaan met Anja en dat is onbetaalbaar.

Ik heb zelfs gedacht te stoppen met de blog, omdat het zo lang stil was, maar ten midden van het heroverwogen belangrijke wil ik juíst verder. In het ziekenhuis, als de doktoren van alles uit mijn lichaam haalden en in mijn lichaam stopten, was ik juist vaak in Oekraïne. Oekraïne zit in mij en ik wil het juist verder ontplooien. En wat betreft deze vrouwen uit de blog: Ik voor hen zoals zij voor mij, tot we de wederopbouwverhalen bereiken. 'We are in this together' is wederom gebleken en versterkt.

'We are in this together'

Samen opleven is één van de belangrijke dingen in het leven, leert het leven mij en is wat we onder ander in deze blog doen. Samen opleven is de diepere en langere variant van samen een eindje oplopen. Het is van elkaar zien hoe het leven je tekent, welke groeven je oploopt, welke strijd je overwint, elkaar daarbij steunen en blij zijn dat de ander er is. Het is echt het elkaar aanmoedigen op elkaars levenspad, weten wie er voor je cheerlead en trots zijn wie de ander wordt en blijft. Koester wie met u opleeft en probeer in het leven en oplever te zijn voor een ander.

Over naar Oekraïne:
Anja
Anja vertelt dat de omgeving (nog steeds) veel wordt beschoten. Waarom? 'Het is niet verstandig de vijand te onderschatten. Zij zijn ook niet dom. Ze weten dat we een gat hebben in de luchtverdediging. Kyiv is goed beschermd. Ze merken dat wij hier gewoon geen geschikte wapens hebben.' De overheid raadt aan de Sumy provincie te verlaten en er worden gratis evacuaties aangeboden naar Kyiv. Ik merk bij de dames echter nog niets van die wensen.

Shostka heeft al sinds de koude oorlog een wapenfabriek waar ze wapenonderdelen maken. Die is inmiddels gebombardeerd en met het opruimen van spullen tussen het puin kreeg Anja daar haar oude baan terug. Dat heeft ze een paar weken gedaan; de spullen die nog te redden zijn redden. De fabriek is inmiddels elders ondergebracht en Anja heeft lange dagen met het voldoen van orders van de Oekraïense overheid. Het doet haar goed weer zelf te werken en uit huis te zijn. Dat ze werkt op een zeer bombardeerbare locatie neemt ze voor lief. In principe is alles overal kans op inslag. En zo wennen we. Ze is in afwachting tot het oproepen van haar man door het leger en hebben in aanloop hun hele huishouden gedownsized; ze hebben zelfs geen kippen meer. Alleen de bijen zijn er nog.

Julya
Ik had het eerder over blijven tot de wederopbouw, maar soms lijkt dat ook meer een state of mind. Wederopbouw is who wederopbouw does. Althans, dat is de indruk die ik krijg als ik zie hoe dingen gerepareerd worden terwijl je niet weet wanneer de volgende raket komt en het is ook de indruk als ik naar Julya kijk.

Het is alsof ze al bezig is met de wederopbouw van zichzelf, haar leven en daarnaast ook voor het land om haar heen. Het is een nieuwe fase van weduwe zijn; beseffen dat je het zelf moet doen en dat ondanks de pijn ook doen. Ze is inmiddels voor zichzelf begonnen en ontvangt vrouwen thuis voor ontharing. Verder is ze actief in een organisatie voor de kinderen van overleden militairen. Een paar dagen geleden was het één jaar geleden dat haar man overleed aan de verwondingen die hij opliep in Bachmut.

Alyosha de overleden man van Julya

Alyosha wordt in het leger herdacht door zijn (bij)naam op munitie te schrijven.

Julya 'Het veranderde mijn leven, dat in één seconde veranderde in een 'voor' en een 'na'.
Mijn hele houding en blik naar het omringende en mijn state of mind is veranderd.
Ook mijn sociale circel is veranderd, wat niet gek is want de hele wereld is nu anders.
Ze zeggen; 'je leert leven met deze pijn' en ik weet niet hoe, maar ik leer inderdaad leven met deze pijn. Het enige dat niet veranderd is is mijn onaflatende liefde voor jou.'

Samen beklommen ze bergen. Er was nog een berg die Alyosha wilde beklimmen. Dat kan nu niet meer. Julya heeft nu zelf die berg beklommen in nagedachtenis van haar man.

Lyuda met haar man tijdens verlof

Lyuda
Bij Lyuda is ook een hoop gebeurd. Haar man is inmiddels overgeplaatst naar de grens tussen Charkiv en Belgorod. 'Het is daar nog steeds geen vakantie, ze hebben vooral veel aanvallen van kleine commando's, maar vergeleken bij Bachmut is het een stuk rustiger. Ik ben ook rustiger nu.'

Haar zoon was in maart gewond geraakt bij Bachmut. In zijn lichaam zaten verschillende mijnscherven. 'Als hij twee seconde langer daar had gestaan was hij er niet meer geweest, maar hij is gezegend door intuïtie en iets vertelde hem achter de hoek van een muur te springen.'

Het herstel verloopt langzamer dan verwacht, niet in de laatste plaats op mentaal vlak. 'Ze hebben hem voor een week naar huis gestuurd. Ik schrok; wat is hij mager! Maar nog meer schrok ik van zijn gemoed; heel licht ontvlambaar. Ik weet; wat er gaande is kunnen we niet opvangen met een groei aan psychologen. Post traumatische stress wordt een heel groot maatschappelijk probleem en iedereen moet zijn naaste ruimte bieden met de verwerking van PTSS. Ik heb al ervaring daarmee met mijn man die in 2014 terug kwam van de Donbass en nu doe ik dat met mijn zoon. Het maakt niet uit wat ik doe, zodra ik merk dat hij wil praten stop ik met doen wat ik deed, ga ik bij hem zitten en houd zijn hand vast; 'Praat maar, praat maar'. Soms is het onsamenhangend. Soms is het hetzelfde verhaal voor de vijfde keer. Soms is het anderhalf uur lang, maar dat maakt niet uit; praat maar, praat maar.'

Van maart tot eind mei ligt hij in het ziekenhuis. Ondertussen blijkt zijn vrouw zwanger, maar dat gaat na een paar maanden niet goed en ze wordt met bloedingen opgenomen in het ziekenhuis. 'Het jonge paar belt met elkaar, elk vanuit hun eigen ziekenhuisbed op verschillende plekken in Oekraïne.' Inmiddels is ze weer uit het ziekenhuis en in november wordt het jongetje verwacht. 'Mijn zoon belt haar op en vraagt of ze haar buik kan laten zien op de telefoon.' Miroslav heeft opnieuw militaire keuringen doorlopen en zit nu in een trainingskamp in de buurt van Kyiv.

Larissa

Bij Larisssa is eigenlijk ook een wederopbouw of is het gewoon het doorgaan van het leven? Zij is druk op haar weefgetouw met het weven van traditionele Oekraïense doeken voor iconen.

Moge de wederopbouw in al onzer leven krachtiger blijken dan de kans op inslag. Mijzelf weder opbouwen, dat is wel wat ik ga doen de komende tijd, mede geïnspireerd door deze vrouwen.

Ook de crowdfund voor het doek dat ontworpen is door Tatjana en nu tijdens de oorlog genaaid wordt door de vrouwen van 'Stemmen Uit Oekraine'. Het doek is bijna klaar, daarom nog een keer aandacht voor de crowdfund om het doek ook naar Nederland te krijgen.

Voor wie wil bijdragen aan dit bijzondere project
https://www.gofundme.com/f/LifeForceIsIndestructible