LIFE FORCE (is indestructible) Stemmen uit Oekraïne

Kunstenaar Tatjana Kirienko werkt aan het ontwerp van 'Life Force' (is indestructible) in haar Arnhemse atelier.

Na maandenlang schrijven over vier vrouwen is dit eenmalig een hele bijzondere editie van de blog die in het teken van de crowdfund voor mijn doek 'Life Force'.
(Zie gofund.me/a45d63d0 ​)

Dit doek staat ook helemaal niet los van de blog en de vrouwen. Het gaat natuurlijk deels ook over de vrouwen die iedereen raken met hun veerkracht en wordt (deels) ook door hen genaaid. Dit doek is het resultaat van maandenlange verwerking van inzichten over oorlog, maar vooral over: Levenskracht.
​
Het is ongeveer dag drie van de oorlog. Opgetrokken zittend, met mijn knieën tegen mijn kin, op de bank besefte ik: na de bom komen toch weer de grassprietjes. Destructie is zowel 'non existent' als futiel. De wil om leven op deze wereld kan je niet uitschakelen: ‘You can't fight lifeforce’.
Dit geldt zowel voor vernietigde natuur als het willen uitroeien van een volk. Er komt geen bom zo diep als de wortels gaan.

Samenvattend zou ik het omschrijven met de woorden:
'Bomb one thing, and it's already something else'
They tried to bury us, but forgot that we were seeds.
Vernietiging brengt de kiem naar boven.

Uiteindelijk ging ik tekenen. Maandenlang.
Terwijl eerst de vrouwen in de schuilkelders zaten
probeerde ik zelf te kunnen begrijpen wat daar plaatsvond.

Dit doek is voor mij heel therapeutisch geweest en mijn belofte van een doorstart naar krachtiger en prachtiger. Ook voor de dames daar is het maken van het doek belangrijk. Ze willen zo graag afleiding en schoonheid creëren. Sinds kort zijn we weer gaan werken. En als de elektriciteit uitvalt, naaien de dames door met de hand! We zijn zo vastberaden door te gaan. Kunst; zij hebben het nodig, Ik heb het nodig, wij allemaal hebben het nodig…

'Life force' Inhoudelijk

Het is een explosie in het duister… met de 'Flower of Life' als symbool voor levenskracht op de achtergrond. De verbleekte levensvormen in de explosie is Oekraïense fauna en staan voor het ‘omgekomene’ in de explosie. Met de diepte van de wortels geef ik aan hoe diep onze roots in ons zit, aangedreven door kracht van het licht: The Light, The force.
Je zou er ook een vrouw in kunnen zien met een traditionele Oekraïne bloemenkrans. Dan staat zij meer voor Oekraïense furie/standvastigheid. De vliegende vogels zijn dan ogen. Het viel mij op dat na een eerste inslag van een bom in een stad of dorpje altijd eerst de vogels opvliegen.
Maar; je zou er ook in kunnen zien hoe mijn eigen hoofd 'explodeerde' door al het gebeurde.

Ooievaars

Temidden van ál hetgeen er gebeurt bleef mij het lot van de ooievaars in hun jaargang 2022 in Oekraïne steeds bij. Elk jaar komen Oekraïne de ooievaars terug. Een nest op je huis is een zegening en terecht zijn ooievaars zijn een symbool van Oekraïne. Ooievaars zijn heel trouw, zowel onderling; ze hebben een partner voor het leven, als ook aan hun nest; Alle opvolgende generaties komen terug naar hun geboortenest. Zo zijn er nesten van meer dan 200 jaar oud. In 'mijn' dorpje hebben we ook een ooievaarsnest van 150 jaar oud.
​
Dit jaar hoorde ik van meerdere mensen over; ronddwalende ooievaars. In plaats van 'family life' en een half jaar op hun nest blijven lopen ze maar wat rond; over velden, over de weg. Ze lopen maar en lopen maar, te zoeken, naar iets wat niet meer is. Ze kunnen hun nest en hun rust niet meer vinden. Hun nest is verwoest, hun partner is omgekomen of ze zijn 'gewoon' verstoord door de geluiden van de oorlog. Het heeft iets beduusd, ontheemd en doelloos. Als ze konden zouden ze slechte reviews achterlaten, maar; lieve ooievaars, er wordt met man en macht gewerkt dit ongemak zo snel mogelijk te verhelpen.

De ooievaars zitten op oude fundamenten. Dat staat voor de geschiedenis van Oekraïne, die terug gaat tot ver voor het Christendom. Deze zeer stevige, oude fundamenten, overigens ouder dan de geschiedenis van het Russische rijk, zijn voor mij de tegenhanger voor uitspraken van Poetin als 'Oekraïne is een niet-bestaand land.' 'Het zijn klein-russen'.

---

De Zon en Maan

Boven de ooievaars schijnt de maan. De maan is getekend zoals op oud-Slavische amuleten en staat volgens het oude natuurgeloof voor het vrouwelijke. De tegenhanger, de zon, het mannelijke, staat aan de ander kant in de vorm van een zonnebloem. Bij de zon staat Perun; de oude oppergod van onder andere Oorlog en strijd. Het oud Slavische geloof gaat veel uit van dualiteit; tegenpolen. Het één heeft het ander nodig, als een Ying en Yan. En nu, is het misschien ook zo. Om het kwetsbare te beschermen is het soms nodig strijd te leveren. Hopelijk kan over een tijdje andersom het vrouwelijke, het zachte zich weer bekommeren om het mannelijke en begint de periode van heling.

Zonsopgang

Te midden van al het zwarte wilde ik een zonsopgang tekenen, een teken van hoop, want immers; 'The darkest hour is just before dawn'. Dit is een hoopvolle gezegde dat betekent dat dingen op zijn moeilijkst zijn voordat ze beter worden.
Echter, de kleuren van de zonsopgang zijn 'onttrokken' en omgezet naar wapperende linten zoals aan een traditionele bloemenkrans. De stijl waarin de linten zijn getekend is een ode aan de belangrijke en dappere kunstenares Lyubov Panchenko. Deze dappere en belangrijke kunstenares kwam op 86 jarige leeftijd om bij de bezetting van Butcha.

Haarband

In de haarband van de vrouw worden meerdere folkloristische stoffen verwerkt. Dat heeft een esthetisch aspect: het is juist de diversiteit die de mensheid mooi maakt. Maar het ook een politiek bewustzijn dat er veel meer volkeren zijn die ontkenning, onderdrukking of uitroeiing kennen. In die zin kan de geschiedenis van Oekraïne geplaatst worden in de neo-koloniale traditie met bijbehorende mechanismen. We all are nog alone. & together we can. Mijn hardnekkige, standvastig optimistische wens blijft zoals een Miss World in badpak toch echt 'World Peace'.
Maar: dan moet het toch wel eerst klaar zijn met buurmannen die in je huiskamer komen en voor jou bepalen of je mag bestaan.

Mijn textielkunst is een zeer arbeidsintensieve kunstvorm met tientallen stoffen lichtdoorlatend genaaid als ware glas in lood. Zo kost het één week fultime naaien per vierkante meter. Met deze crowdfuns willen we 4500 euro ophalen om alle kosten aan dit grote doek van 2.5 * 2.5 meter te dekken. Alles wat daarboven gedoneerd word gaat rechtstreeks in een pot zodat de dames een gezamenlijke werkplaats kunnen huren in plaats van werken in huiskamers. Ook dat is krachtiger en prachtiger terug komen. Een deel is ook voor de kunstenaar en om wat gaten te kunnen plamuren die zijn achtergebleven na de stilval. Alle donateurs krijgen hun naam genaaid in een bijhangend vaandel.
We zullen laten zien hoe groot de liefde is! Ga direct naar de crowdfund hier: gofundme.com/f/LifeForceIsUndestructable

Het doek mag eerst door Nederland met de tentoonstelling van Helmen Vol Verhalen meereizen. Daarna staat het kunstwerk open voor uitnodiging. Laat het juist een kunstwerk van ons allen zijn. Ik wens juist dat alle betrokkenen, de Oekraïense dames en jullie, weten waar het heling gaat brengen.  ​

​Dank voor de steun & may the Life Force be with you, with all of us.
Tatjana Kirienko