Stemmen uit Oekraïne XXXIII

Larissa: Ik herken je op de foto. Door je kaken. Door je schouders en hoe je heupen staan. Door je lippen. 
En weet dat ik zo lang op je zal wachten. Als dat mijn  hart blijft leven.  💔

Tatjana Deze blog, lieve dames en heren, gaat gelukkig niet meer alleen maar over geen goed nieuws. Het is alsof de thema's zich vanzelf vormen... Deze blog gaat vooral over de, voor mij, ongelooflijke reikwijdte van de lijntjes, de connecties, en de mate waarin we midden in het nieuws zitten, zelfs al vanuit deze enkele vrouwen....

Ik begin met een lokaal, publiek 'geheim'/nieuws waar iedereen het over heeft. Inmiddels kan ik daar wel over delen. En nog steeds geldt: Niemand weet nog steeds niet wat van onderstaand verhaal wel of niet waar is: Officiële communicatie ontbreekt. Wederom: ik weet alleen zeker dat we niets zeker weten, maar dit is mijn verhaal.

Ik had het al een beetje verteld: Een man, iemand die zeer actief is in de lokale 'community', als docent, raadslid en nu vrijwilliger: belde mij op. Om te vertellen over het lot van één van de lokale bataljons. Ik denk als gewoon een wanhopige poging íets te willen doen; alles en iedereen proberen wat zou kunnen werken en helpen.

En hij vertelde het volgende verhaal: Het lokale bataljon (samengesteld uit de woonplaatsen van Anja en Lyuda) is aan het Oostfront voor 93% ge-elimineerd. Dus 93 procent is dood of gewond; 'doet het niet meer'. Waar ze sliepen is gebombardeerd, in de brand gevlogen en degenen die nog konden ontkomen hebben alleen nog maar aan materieel wat ze tijdens het wegrennen bij zich hadden. Ze zijn daar nu aan het front in 'heel erbarmelijke omstandigheden' en hebben niets meer. Lokaal zijn er moeders een actie gestart om hen terug te halen. Lyuda vindt dat vreemd, want: 'Natuurlijk doet het pijn, doden en gewonden, maar: Hoe, terughalen? En dan? Wie gaat er dan beschermen?' Larissa is nog 'duidelijker': 'Het is daar geen Kuuroord. Het zijn oorlogsomstandigheden. Het is oorlog.'

Zijn vraag was: Of ik ondersteunend militair materiaal voor hen kunnen regelen? (helmen, kogelvrije vesten, nachtkijkers, tja van alles) en deze vraag, dames en heren, en deze statistische horror, en het ook nog geheim moeten houden ('Wat ik je nu vertel weet alleen jij en misschien nog één iemand in Shostka'. Zelfs mijn dames heb ik een tijdje niets verteld) en mijn paniek van 'Hoe dan?.... Hoe kom ik aan dat materiaal?' en het gewicht van die verantwoordelijkheid, het gevoel dat bataljon te moeten redden: zorgde bij mij (zie vorige blog) voor paniekaanvallen.

Lyuda zoekt de vracht uit samen met twee artsen.

​En natuurlijk, ook ontroerend, wordt de mierenhoop weer actief en gaat met elkaar overleggen etc. Deze man is door 'de mijnen' reeds gecheckt en gecontroleerd (en betrouwbaar bevonden!). Hij en de man van Lyuda hebben al gebeld. Lyuda's man is wel heel verontwaardigd dat ik een telefoontje krijg uit Oekraïne met deze vraag/taak. 'Bij gebrek aan materiaal dient het leger dat aan te vullen en niet jíj.' Hij houdt mij dus uit deze horror-wind. Wat ik voor deze man ga inzamelen is inmiddels gereduceerd tot: materiaal (stoffen) om kogelvrije vesten van te naaien. En vooral ook: met de lange adem, zonder slapeloze nachten, want: Ons humanitair transport voor invalide kinderen is dít weekend aangekomen. Lyuda en een lokale arts gaan zich met de vracht bezig gehouden. Het wordt daar nu uitgezocht en verdeeld. Het kwam in drie delen.

Lyuda 'Weet je wel hoe het hier aankomt? Niemand kan nu natuurlijk onnodige benzine verbruiken, dus het komt op de achterste, vrije plekken van de bus. Daar stonden de dozen en de rolstoelen. ('De bus' zijn daar veelal shared taxi mini-vans: 'Marschrutki') Dus wij (Lyuda en Elena, een plaatselijke arts) kregen iedere keer bericht als er weer een busje onderweg was waar plaats was voor onze goederen: en dan hup rennen en uitladen.

Een verdere, definitieve lijst, stel ik nog op, maar: Lyuda 'Als ik één uitdrukkelijke wens zou mogen uitspreken: voor een geheel nieuwe doelgroep die nog niet zo lang bestaat: rolstoelen en krukken. Het is echt een nieuw fenomeen en heel onwerkelijk te zien hoeveel jongens invalide zonder ledematen terug komen. Soms kan mijn hoofd nog steeds niet bij deze realiteit en lijkt het een absurdisme, een slechte droom.' Van onze humanitaire vracht is ook een rolstoel gegaan naar een lokale jongen die terug keerde zonder benen.

---

Teruggekeerde jongens zonder ledematen. De meest rechtse jongen heeft een rolstoel uit onze vracht gekregen. Ik ken ze niet, ik heb ze niet gevraagd, dus ik heb hun gezicht even beplakt.

​En weet je wat Anja deed met bovenstaand Bataljon verhaal? Zij pakte de telefoon en belde naar het Bataljon (dat heb je natuurlijk als dat gewoon bestaat uit lokale jongens) en legde alles uit. En vroeg hoe het ze daar ging en wat er waar is. Haar contact daar antwoordde (natuurlijk zonder allerlei details te mogen vertellen).

'Het is hier inderdaad een moeilijk situatie, en we zijn inderdaad 'verminderd', maar het is niet zo dat we hierin onze onderbroek rondrennen. We hebben spullen om ons aan te kleden en ons te beschermen. Wij willen niet dat jullie daar de hele tijd huilen om ons en jullie zorgen maken. Dus zeg je nicht dat ze zich geen zorgen hoeft te maken.... We houden hier vol.
Wij zijn híer, zodat jullie dáár normaal kunnen (doorgaan met) leven.'

Wat?! Hij daar stelt mij gerust?! Dit zijn mij zulke waardevolle woorden. Ongelooflijk, wat een impact op mij en ontroerend ook. Iemand aan het front verzoekt dringend alsjeblieft weer te gaan leven. Roger that! Opdracht begrepen, maar I'm on it betekent nog niet dat ik het al vlekkeloos kan.

Hij geeft wel aan: 'Het enige wat ons wel dwars zit is dat soms op Facebook wordt vergeten dát er oorlog is. Het is niet leuk voor ons om foto's waarop jullie grijnzen met al jullie 32 tanden en volle glazen wijn te zien. Het is nog geen tijd voor de rode loper.'

Deze opmerking gaat over: intern in Oekraïne. Zo was er in Kiev eergisteren een 'relletje' omdat iemand, de avond na de laatste bombardementen in een wijk siervuurwerk ging afschieten. Los van dat de hele wijk natuurlijk schrikt, is het gewoon nog geen tijd voor 'feest'. En dat snap ik wel. Valt denk ik samen te vatten als: de respectvolle middenweg.

Anja zei 'Ik haal ook heel veel uit deze woorden. De bevolking lijkt hier onderling soms wel te belanden in: vingers naar elkaar wijzen van wie er niet genoeg verdrietig is en wie niet genoeg rouwt. Maar nu voel ik nog meer: Zij zitten dáár, zodat wij juist hier door kunnen gaan. Ik wist alleen niet zo goed wat tegen hem te zeggen als afscheid. Ik wil niet te beladen doen, als ware ik zijn heldendaden prijs, ook niet te angstig, maar ook niet te luchtig; 'Hoe is het? Of 'Doei, he' Is haast te luchtig. Het is logisch hoe het daar is. Ze zitten in de frontlinie. Ze worden de hele tijd bestookt. Daar is het niet 'normal'no'. En toch zullen ze dat antwoorden. Ze zullen je ook niet echt zeggen hoe het daar is. Ik heb gekozen voor een kleine, positieve toekomstfantasie. 'We houden hier van je en wachten op je met Shaslik (Kebab-barbeque) wanneer je terug komt.

Tatjana En zo; help ik niet alleen hen, maar zij ook mij. Samen houden we elkaar een beetje overeind. Samen zijn we periodiek weer 'normal'no' en dan knotsknetter en alles daartussen. En wederom prijs ik de helende werking van de groentetuinen daar, waar nog steeds grote gedeelten van dagen worden doorgebracht. De groentetuin is op zo veel manieren goed voor de gezondheid en een redding.

​Lyuda wil laten zien hoeveel verse graven er zijn per dag: Deze twee foto's zijn vóór en na een dienst

Lyuda 'Ik heb vandaag al het hoge gras om de groentetuinen heen gezeist. Vroeger zeiste mijn man, met een bosmaaier. Maar nu is er geen man en geen benzine, dus ik heb een ouderwetse handzeis gekocht en ben zelf gaan zeisen.'

​Nog steeds haal ik mijn man om de twee weken op om twee dagen thuis te zijn. De laatste keer zei hij: 'Liucia: ik zou zo graag weer een keer willen vissen.' We zijn toen met z'n tweeën om vijf uur opgestaan en naar zijn favoriete stek gereden. Daar zat ik een paar uur bij hem. Het was zo vredig! Dan kletsen we wat, kijk ik naar het water, de natuur, en alles lijkt zo ver weg. Het lijkt of er geen oorlog is. Alleen toen keek ik om en zag ik een verwoeste brug; 'Oh, ja.' Ik breng ze ook weer terug met de auto en de auto is altijd vol met andere jongens die ook gehaald of gebracht moeten worden (ze belooft nog steeds een foto). Mij viel op hoeveel muggen daar in de bossen zijn waar ze zitten. Verschrikkelijk. Ik ging alleen even hurken om te plassen en had geen billen meer over. 'Hoe kunnen jullie hier overleven', vroeg ik. Mijn zoon zei dat hij spul opsmeert waar hij zelf misselijk van wordt, maar ik vind hem sowieso wat neerslachtig de laatste tijd.

De Russische minister van defensie (of iemand met een titel) heeft nu onze stad Shostka genoemd in een toespraak op de Russische TV. Hij vertelde over ons verteld dat wij hier buitenlandse wapens opslaan, in scholen nog wel. Iedereen is nu bang dat dat zijn rechtvaardiging wordt om nu hier ook aan te vallen en te bombarderen. Misschien is het hier binnenkort niet meer zo 'rustig'.

'Als ze dat gaan doen, dan houdt de grens ze toch tegen?' 'Ze hebben daar geen wapens voor 'dingen' door de lucht, Tan'.

Larissa: Ik herken je op de foto. Door je kaken. Door je schouders en hoe je heupen staan. Door je lippen. En weet dat ik zo lang op je zal wachten. Als dat mijn hart blijft leven.

Larissa is inmiddels: nog steeds héél boos. Op alles, de oorlog, Zelenskiy, het volk, de media en vooral: de stilte over de krijgsgevangenen uit AzovStal. Over misconcepties over Azov die niet alleen leven onder Putin propaganda maar ook hier. Ik heb het opeens begrepen, en dat is niet 'klein nieuws'. Dat haar broer bij het Azov Bataljon zit. 'Daar zijn 2500 mensen, waarvan niemand het lot weet. En opeens is het stil. Onze heldhaftigste strijders en iedereen lijkt ze vergeten....'

Ze wil heel graag dat ik 'geluid maak' . Ik heb haar uitgenodigd zelf een stuk te schrijven namens haarzelf waarin ze jullie precies alles vertelt wat ze wilt vertellen. Die vertaal en deel ik met alle liefde. (ze wil wel, weet niet hoe snel ze daartoe in staat is)

Maar ze is gelukkig ook: … alweer wat strijdvaardiger. That's my girl. Samen met haar andere broer en de vrouw van haar verdwenen broer zijn ze nu een 'clubje' dat op allerlei manieren probeert meer te weten te komen over de broer. Dat is vooral veel bellen, in de wachtrij hangen, heel veel eindeloos Facebook groepen met foto's van krijgsgevangen uitpluizen (zie vorige blog) en formulieren invullen van Oekraïnse instanties die gaan over krijgsgevangenen behandelen.

Daar kregen ze alleen het volgende nieuws: 'Die achternaam staat niet op de lijst'.
Dus niemand kan zeggen waar hij is. Dat kan dus onder andere betekenen: Dat hij dood is? Dat hij is ontkomen? Dat hij gek is geworden en zijn achternaam niet meer weet?

Larissa zegt zelf: Weet je hoeveel jongens er 'breken' tijdens gevangenschap en gek worden. Wie weet weet hij niet meer hoe hij heet. Hij heeft ook nog niet gebeld, terwijl je soms hoort, dat iemand mag laten weten dat hij nog leeft. Misschien kan hij zelfs het telefoonnummer van zijn vrouw niet herinneren.

Anja vertelt ook nog: Veel vrouwen van krijgsgevangen worden telefonisch 'geterroriseerd' als ze eenmaal gebeld zijn door hun man. Dan krijgen ze martelfoto's of bericht dat hij dood is. Dat is echt heel erg. Misschien wilde hij zijn vrouw sparen daarvan en heeft hij nog niets verteld. 
​
Kortom: Alles staat open voor allerlei speculaties en we weten alleen dat we niets weten.
Tot gisteren. Min of meer. Larissa heeft hem herkend: op een foto van krijgsgevangen uit AzovStal. Zij is overtuigd. Je zou kunnen zeggen: Het goede nieuws is nu tenminste íets te weten. Het niet-zo-goede is te weten dat hij Azov-krijgsgevangene is in Russische handen.
Wat betekent dit voor haar?

Larissa 'Soms voel ik me heel slecht. Soms wil ik gewoon dood. Soms is het 'normal'no'. Mijn dochter hebben we inmiddels te logeren naar mijn moeder gestuurd om haar wat af te leiden en wat te helpen, want zij heeft het ook heel moeilijk.

Iedereen stut elkaar.

---

---

Tatjana Het rekeningnummer om geld rechtstreeks naar deze vrouwen te sturen is: NL80 KNAB 0410 5109 04 t.n.v. T. Kirienko / Curtainenko Negentig procent van het ingezamelde geld gaat rechtstreeks door. Tien procent gaat naar het duurzaam mogelijk maken van deze blog.
Jullie lezen dagelijks de ontwikkelingen. Dat is hoopvoller dan de eerste dagen leek. Het 'nieuwe' geld wil ik gewoonweg: over de vier vrouwen verdelen. Écht naar hun inzicht te besteden. Voor hun gezinnen óf voor anderen, van macaroni tot kruisraket (wees niet bang voor het laatste, ze kopen geen wapens, want die zijn al in gebruik) Ik wil even de situatie schetsen, het is geen tijd van teddyberen. én ik acht hun oordeel hierin hoger dan mijn belering.