Lyuda "Ik zit tegen de wens van mijn man (zie dag I) toch alleen thuis. Ik wil niet meer vluchten. Als ze gaan schieten, dan duik ik weg van de ramen en als ze gaan bombarderen dan ga ik naar de kelders. Ik vond het eerst wel eng alleen thuis te zitten, maar met jou praten helpt ook. Ik had gisteren een shock. Ik had whatsapp contact met een vrouw, een oude bekende, uit Rusland. Ze zei dat er geen oorlog is. Ik stuurde haar een foto van gebombardeerde huizen en mensen in de kelder. Ze zei dat ik loog. En blijkbaar is Poetin niet de enige. En ze zei dat velen daar bereid zijn om hier te komen on ons her op te voeden. Blijkbaar weten zij beter dan wijzelf hoe wij in ons eigen land moeten leven."

Larissa "Hier is het rustig. Ik ben nu gewoon thuis met de kinderen. Mijn man is elektriciën en is nu elektriciteit aan het aanleggen voor in de schuilkelders. Gewoon voor; je weet maar nooit. Ik wil ook wat doen, maar voel mijzelf een beetje plaatsgebonden, want ik heb hier mijn kinderen thuis. Mijn oudste dochter nog niet. Zij zit nog in Sumy. Daar is het sinds vanochtend weer rustig. De evacuaties zijn weer op gang gekomen. maar zij is nog niet aan de beurt. Als eerste brengen ze nu degenen die daar in het ziekenhuis lagen weg. Wie weet hoe lang dat cordon open blijft en wanneer ze aan de beurt komt."

"Wij moeten hier voor eens en altijd doorheen, Tanyusha, zodat dit circus een keer ophoudt. Daarna hebben we heel veel werk te doen en gaan we dit land grondig, in alle uithoeken herbouwen. Maar eerst dit.  We hadden al jaren de toestand van de Krim. en nu dit. Stel je voor dat iemand keer op keer in jouw huiskamer kom; Ik kom jou redden. Die gordijnen hebben niet de goede kleur. Die bank moet anders en je kookt je pap ook niet op de juiste manier. Iedereen is zo ongelofelijk boos. Laat ze maar komen. We zullen met onze blote handen op hun tanks klimmen. Rusland had gerekend op een rustig uitje naar Kiev, een paradewandeling op de boulevards. Waar ze geen rekening mee hadden gehouden is met een land waar iedereen wat doet. Niemand doet niets. De Hooligans in Kiev trekken stukken kapotte asfalt van de weg om de voertuigen ervan langs te geven. Mensen hangen uit hun huizen om Molotov Cocktails te gooien. Net-geen-kinderen-meer kruipen 's nachts onder de voertuigen om ze te ontmantelen. Mensen klimmen met hun blote handen op de tank."

"We hebben hier vandaag in de stad een deserteur opgepakt. Die heb je hier nu overal (in de provincie). Verloren jongens. Soms alleen, soms in groepjes. Soms stelen plunderen ze een winkel om aan eten te komen. Soms zijn ze naar burger omgekleed, soms nog in uniform. Soms zijn ze zelf gevlucht. soms is bijvoorbeeld hun commandant gedood en weten ze gewoon niet meer waar ze heen moeten."

Anya "Het is hier een normale, rustige dag. Vannacht was het stil, alleen 's nachts ging in Shostka het alarm. We hebben net zoals iedereen de ramen afgeplakt. Nergens mag licht naar buiten en we hebben nu een avondklok vanaf zes uur. Mijn man is voor vannacht opgeroepen om het bedrijf waar hij werkt te bewaken. Hij wil ons helemaal niet achterlaten. Dus vannacht is hij niet bij ons. Nu hebben we alleen een hele grote buurman voor als er iets gebeurt. Ik vind dat wel spannend, maar er gebeurt vast niets. En er wordt hier nu overal, ook in ons dorp, in elke straat, 's nachts gepatrouilleerd door een burgerpatrouille. Mijn man zit daar nu ook bij."

"Weet je waar ik nu tegen aan loop? Ik heb even een moeilijke dag. Al is het geen groot verhaal. Het feit dat we al vijf dagen met heel veel mensen samenleven op een hele kleine ruimte. We hebben familieleden in huis genomen. Daarmee zitten we binnen. We moeten de ramen afsluiten. Er mag geen licht doorheen. We mogen niet meer naar buiten na 6 uur 's avonds. Alle nachten brengen we door met een paar buurtgezinnen in onze kelders. De hele tijd met veel te veel mensen in een veel te kleine, donkere ruimte. Misschien is het ook de allereerste shock die eraf gaat, waardoor je weer iets gaat  voelen. Ik kan me voorstellen dat wel meer mensen daar nu mee te maken krijgen."

​Aan het eind van dit gesprek had ik Anja ervan verzekerd dat het best kan om even een half uurtje te wandelen langs de oevers van ons naastgelegen meer. Ik hoop dat ze het écht gaat doen.

Julya kan alleen berichten sturen. Dus haar verhalen zijn veel.... geconcentreerder. 
"Vannacht was het stiller rond Kiev. Ze hebben hier alleen een voorstadje zowat met de grond gelijk gemaakt. Ze richten zich nu vooral op andere steden: Sumy, Konotop, Nezhin, Tjernigiv. Wij hebben voor het eerst kunnen slapen. Maar vandaag is mijn kind ziek geworden. Die ben ik nu aan het verzorgen. Iedereen wacht nu op de uitslagen van de onderhandelingen. We moeten allemaal blijven geloven in het beste. Dat is belangrijk. Slava Oekraïna!"

Deze Groet.... 'Slava Oekraïna'; Ukraine be praised is de beste vertaling die ik even kan bedenken, is nu heel belangrijk. Het wordt de hele dag tegen elkaar geroepen en speelt nu ook een grote rol in erachter komen wie iemand/een soldaat is op straat: is het een Rus of een Oekraïner? Je hoort het nu ook in alle filmpjes ect. Let daar maar eens op. Ik kan een andere keer er meer over vertellen. maar gewoon als tip: Stel: je wilt iemand uit Oekraïne een hart onder de riem steken, dan vinden ze het vast heel leuk te horen dat je deze groet kent. Dat is al een warm teken van solidariteit.

De één zegt: Slava Ukraina. 'Praised be Ukraine!'
De ander antwoordt: Geroiyam Slava! 'Praised be the heroes'

Dag 4 Tatjana "Het is een ongekend bijzonder proces. met iedereen ben ik emotioneel mee verbonden. Het zijn zeer emotionele gesprekken, over ongekend onwerkelijke belangrijke leven en dood dingen. De gesprekken gaan van ... als we gaan dan gaan we goed tot aan Ik hou van jou."

​Oproep van Tatjana:  Ik heb besloten een mogelijkheid te openen om geld te sturen met Lyuda aan de andere kant. Gewoon. Ik heb haar gevraagd wat nu het meeste nodig is. Voedsel voor het front aan de noordzijde, zegt ze, maar daar waar het geld aan besteedt wordt kan over een paar dagen weer anders zijn. Lyuda vertrouw ik met mijn hele gewicht en nog een extra zetje in haar afweging en uitvoering. Zij houdt mij op de hoogte. Ik houd jullie op de hoogte. Grondiger kan ik het op dit moment niet doen. Daar hoort ook nog bij: wie weet hoelang de banken het nog doen of wat er gebeurt als de stad bezet wordt. 

Het rekeningnummer is: NL80 KNAB 0410 5109 04 t.n.v. T. Kirienko / Curtainenko
Dat was het rekeningnummer voor een groot kunstproject dat ik deze week glansrijk zou lanceren. Maar daar kwam even wat tussen. Als je geld wil storten doe dat o.v.v. Oekraïne en zet er als je wil een boodschap bij. Alles is welkom. Dank.

Lyuda vandaag: "Er zijn hier veel burgeracties. We zijn nu kadootjes aan het maken voor als de bezetter de stad in komt. Kadootjes? Ja. Molotov Cocktails. We hebben net flinke aantallen afgeleverd om een uitbundige ontvangst te garanderen.

Ook verschijnen er in de stad op gebouwen, wegen en strategische plekken: tekens van fluoriserend verf. Die zijn van de Russen en ze communiceren daar iets mee. Waarschijnlijk  om 's nachts de weg te wijzen waar te bombarderen. Die verwijderen we met zand, teer, alles. Er is ook iets veranderd in mij vandaag. Ik ben niet meer in paniek, er is een nieuwe rust. Ik denk dat er gewoon een tijd van leven is en er is een tijd van sterven." Waarop ik zei: 'Nee, man! We zullen leven en we zullen naaien!'
(Zij is de naaister van mijn kunst.) (In het Russisch rijmt dat.) Ze moest lachen.
​
"Ik kijk nu uit het raam en zie een man in de prullenbak lege flessen zoeken. En ik weet waarom hij dat zoekt (voor de lezer: nodig voor de kadootjes) Ik weet hoeveel groepen mensen hiermee bezig zijn. Ik ben trots op ons. Vanavond ga ik weer liefdevol met mijn buren in de schuilkelder zitten en morgen gaan we weer verder."

Anja: "Wij hebben vandaag geld opzij gelegd voor het leger en voedsel en andere producten zoals toiletpapier geleverd aan vrijwilligers die nu overal boodschappen voor het leger inzamelen, ook hier in het dorp. Er zitten ook WitRussen tussen de binnenvallende soldaten. En er staat veel materiaal voor het Russisch leger klaar in Wit Rusland. Het is een land met heel veel censuur. Veel mensen daar weten daar weten niet dat er hier nu oorlog is. Ze weten niet dat ze met ons oorlog voeren. Onze buren hier belden met hun familie in Wit Rusland en zij dachten dat het ging om een technische 'militaire operatie'.  Nu is er net een toespraak van onze president geweest gericht aan de Moeders van Wit Rusland. Weet dat er een oorlog is. Houdt je zonen thuis. Weet dat jullie zoons nu naar Oekraïne worden gestuurd. En dat dat betekent dat ze niet meer terug komen. Die informatie proberen we nu onder vrouwen in Wit Rusland verspreid te krijgen. "

Julya: "Vandaag was heel moeilijk. Ze gingen van twee uur 's nachts tot zeven uur 's ochtends aan één stuk door de hele tijd door met bombarderen." (Russische scheldwoorden zijn lastig te vertalen)
"Ze maken de hele stad kapot. Wanneer gaan ze nou eens allemaal dood?! Er staat nu een hele grote oliecentrale in de brand. Ik ben zo trots op ons leger. Onze jongens geven zo goed tegenstand."

Larissa woont in Krolevets en laat ook haar stem horen. "Wij zitten hier gewoon thuis. Waar moeten we anders heen? Mijn oudste dochter zit met haar hele klas al een hele dag in de kelders in Sumy, waar wordt gevochten. De school ging net evacueren toen de gevechten uitbraken en ze niet meer weg konden. Ik filter het nieuws, voor onszelf en voor anderen. Er is veel fake nieuws, veel berichten van de vijand om paniek te zaaien. Een stad is bijvoorbeeld nog niet ingenomen, maar het wordt al wel verspreid dat ons leger de stad heeft verlaten. Die paniek; is ook een manier om oorlog te voeren. Ik heb militaire contacten waardoor ik weet wat echt is. Dat verspreiden we weer. Maak je geen zorgen, Tanyush. Wij zullen doen wat we moeten doen. Alles gaat zoals het moet gaan. Er is maar één uitkomst mogelijk. Kom je de zomervakantie weer hier als alles voorbij is?"

An other day at the office
Van Anja en Lyuda: "Gisteren gingen de sirenen af in Shostka. En schuilde iedereen. maar dat wordt haast een .... another day at the office."

Tatjana houdt korte dagboek-verhaaltjes bij van een aantal  vrouwen uit Oekraïne.  
Zo willen we een podium bieden voor een paar van de stemmen uit Oekraïne over wat daar nu gebeurt.
​Al deze verhalen spelen af in Sumskaya Oblast, De Sumy Oblast, noord-oost Oekraïne, aan de grens met Rusland. Alle vrouwen waarmee Tatjana nu in contact is zeggen: "Schrijf vooral. Het is belangrijk dat dit gehoord wordt. We blijven delen, zolang we verbinding en elektriciteit hebben."
Tatjana neemt nu deze rol op en geeft de berichten door zolang dat kan. Als een brug. Geen enkele consistentie of andere pretentie gegarandeerd. 

Lees alle fragmenten terug via: http://helmenvolverhalen.nl/nieuws categorie Oekraïne ​

Dag 3, alle vrouwen waarmee Tatjana nu in contact is zeggen: "Schrijf vooral. Het is belangrijk dat dit gehoord wordt. We blijven delen, zolang we verbinding en elektriciteit hebben."

Lyuda: "Gisteren belde je op het moment dat we bericht kregen dat de tanks naar de stad waar ik zit kwamen. Ik heb me nog nooit zo gevoeld als op dat moment. Voor nu heeft het leger ze tegen gehouden. Voor nu zijn we weer 'stabiel'. Ik ben uit de schuilkelder, in een huis bij mensen. In een schuilkelder kun je niet leven. Alles staat klaar om daarheen te gaan, maar hier ga ik proberen te eten en slapen. Van mijn zoon en man die vechten aan de noordelijke grens krijg ik nog berichten. Mijn zoon in Kiev ging gisteren een wapen ophalen om mee te kunnen vechten daar. Maar het is hem niet gelukt. Er zijn veel meer vrijwilligers dan geweren. Ho stop. Hoor ik daar de sirene?"

Vanuit ​Sumy: "We slapen nog thuis, maar aangekleed en klaar om te gaan. Gisteren waren er gevechten rond de stad, toen werd het rustiger. Maar een uur geleden hebben ze op nog geen kilometer bij ons vandaan een gevechtsauto van de bezetter vernietigd."

Julia die Kiev ontvlucht is en nu buiten Kiev zit in hun 'huisje': "Ik kan niet bellen. De verbinding is hier slecht. Vanaf gisteren eind van de middag zijn ze weer begonnen met bombarderen... We horen alles."
"Nee, weer niet geslapen, misschien twee uurtjes. Nu ook zijn er de hele tijd beschietingen rondom te horen. En nog durft hij onze strijdkrachten toe, te spreken, te beleren. Hij schroomt niets."
Gevolgd door een niet zo'n netjes Russisch woord. "Maar we zullen ze laten zien." (Zij refereert hiermee aan de oproep van Putin gister aan de Oekraïnse militairen om 'het heft in eigen hand te nemen')

​Anja zit met kinderen, buren, kinderen van buren, familieleden rondom haar - van voedselkelder naar omgevormde - schuilkelder: "Vannacht was het hier stil. Ik weer buiten en aan het luisteren. Het was juist helemaal stil. Geen verkeer, geen bombardementen, geen wind, geen mensen, met een prachtige sterrenhemel. Magisch tot angstaanjagend. Vandaag is een prachtige dag met een strak blauwe lucht. De kinderen spelen alsof er niets aan de hand is. Het is zelfs een beetje lekker warm. De lente begint."

Stemmen uit de Oekraine, dag 1, dag 2

Tatjana "De stad is afgesloten de bruggen zijn gebombardeerd. Ze zitten al overal. Het vliegveld is gebombardeerd. Het is all over the place.  ​Iedereen checked met elkaar in, het is van uur per uur kijken hoe het is, het is afwachten. De buurtkindjes zijn verzameld, niemand kan er meer uit. In de meest noordelijke steden kan geen transport meer zijn, de winkels worden niet bevoorraad.... ja dag twee. "

Julya: Wij zitten nog in ons huisje rondom Kiev. Ik heb een uur geslapen. Het gaat goed met ons, behalve onze geestelijke staat. Ik houd dit nu al niet meer vol. Vanaf 5 uur sochtends zijn er bombardementen te horen.

Tatjana houdt korte dagboek-verhaaltjes bij van een aantal  vrouwen uit Oekraïne.  
Zo willen we een podium bieden voor een paar van de stemmen uit Oekraïne over wat daar nu gebeurt.
​Al deze verhalen spelen af in Sumskaya Oblast, De Sumy Oblast, noord-oost Oekraïne, aan de grens met Rusland. Alle vrouwen waarmee Tatjana nu in contact is zeggen: "Schrijf vooral. Het is belangrijk dat dit gehoord wordt. We blijven delen, zolang we verbinding en elektriciteit hebben."
Tatjana neemt nu deze rol op en geeft de berichten door zolang dat kan. Als een brug. Geen enkele consistentie of andere pretentie gegarandeerd. 

Lees deel 1: ​https://www.helmenvolverhalen.nl/nieuws/stemmen-uit-oekraine

Tatjana Kiriënko is textielkunstenares met Oekraïense roots. Zij maakt grote, wapperende, lichtdoorlatende schilderijen gemaakt van reststoffen uit gordijnfabrieken. In het Helmen Vol Verhalen project is zij gekoppeld aan veteraan Hans Damen. Haar doek gebaseerd op zijn missieverhaal is getiteld 'Cross Roads'. Tatjana ontwerpt de doeken hier in Nederland en stuurt het ontwerp met geupcyclede stoffen naar de Oekraïne. Daar worden haar doeken genaaid door vrouwen in Oekraïne door een zelfopgericht vrouwen-werk-project. Met de aanval van Rusland op de Oekraïne willen we met Helmen Vol Verhalen, deze vrouwen een stem geven. 
​
Tatjana houdt korte dagboek-verhaaltjes bij van een aantal  vrouwen uit Oekraïne.  
Zo willen we een podium bieden voor een paar van de stemmen uit Oekraïne over wat daar nu gebeurt.

​Al deze verhalen spelen af in Sumskaya Oblast, De Sumy Oblast, noord-oost Oekraïne, aan de grens met Rusland. Alle vrouwen waarmee Tatjana nu in contact is zeggen: "Schrijf vooral. Het is belangrijk dat dit gehoord wordt. We blijven delen, zolang we verbinding en elektriciteit hebben."
Tatjana neemt nu deze rol op en geeft de berichten door zolang dat kan. Als een brug. Geen enkele consistentie of andere pretentie gegarandeerd. 

Meppeler Courant "Een bijzonder moment voor veteraan Jelmer Zwaan uit Meppel, ook wel bekend als de boomkunstenaar.
Een deel van het kunstwerk ‘Verbonden’ dat Zwaan maakte naar aanleiding van het overlijden van zijn voormalig luitenant in Afghanistan Tom Krist, heeft hij overhandigd aan de ouders van Tom. Marianne en Wil Krist trokken samen met Zwaan op bij het maken van het werk, maar waren volledig verrast dat een onderdeel daarvan voor hen persoonlijk bestemd was."

Lees verder: Meppeler Courant 2 februari 2022
#veteraan #kunstenaar #meeopmissie #HelmenVolVerhalen