'Erkenning haal ik uit contact met mensen' Oud-marechaussee Rico Briedjal nam deel aan Helmen vol verhalen

Door Fred Lardenoye
​De vaardigheden die Rico Briedjal leerde bij de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten hebben hem gemaakt tot wat hij nu is: een succesvolle ondernemer die op energieke wijze innoverende projecten opzet. Dat er ook een rode draad door zijn leven als militair, als familieman en ondernemer loopt, ontdekte hij mede door het project ‘Helmen vol verhalen’. “Mijn mond viel open toen ik het zag.”
“Als jongetje droomde ik van een redding in de laatste minuut, waardoor we met 1-0 kampioen werden.” Rico Briedjal (44) was op jonge leeftijd een talentvolle keeper bij de jeugd van voetbalclub ADO, maar voor een profcarrière schoot hij technisch tekort. ”In het begin leek het erop dat ik het wel kon compenseren door mijn drive om te winnen, maar de meesten in mijn lichting hadden al zeven jaar een betaalde voetbalopleiding gehad, dus ik liep achter de feiten aan.” 

BSB Maar ondanks het feit dat hij zijn school had verwaarloosd ten behoeve van zijn voetballoopbaan, kwam het met zijn carrière helemaal goed. De basis daarvoor werd gelegd bij de Koninklijke Marechaussee, waar hij zich meldde op aangeven van zijn moeder. “Zij kwam met een folder waarin ook een inlegvel zat over de BSB, de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten. Ik dacht direct: ‘dit is wat ik ga doen’.”

Na zijn opleiding in Apeldoorn in 1998 en zijn plaatsing bij de grensbewaking in Schiphol, maakte hij deel uit van het ‘zakkenrollersteam’. ”Dat werk deed je in burger en dat beviel me prima, maar de BSB bleef mijn droom.” Die werd in 2000 alsnog werkelijkheid toen hij de opleiding daarvoor met succes afrondde. “Dat kwam overigens niet door mijn fysieke conditie, want ik behoorde op dat gebied tot de minderen, maar vooral door mijn mentale kracht. Daar heb ik altijd veel plezier van gehad.”

Missies Over het werk mag hij niet in details treden, maar het gebeurde veelal in de anonimiteit. “Je wordt meestal met een bivakmuts ingezet. Je leeft een leven dat niet openlijk wordt gedeeld. Dus ook de erkenning die je normaal voor zo’n intense baan zou krijgen, ontbreekt.” Dat het werk niet zonder gevaar was, deerde hem niet. “Ik vond de spanning juist aantrekkelijk. Je hebt heel vaak het gevoel dat je leeft. Door de adrenaline, maar ook de intensieve samenwerking, de kameraadschap die ontstaat. Ik voelde aan alles dat het een vorming is die de rest van je leven waardevol is.”

Hij moest onder meer informatie verzamelen, trainen, maar ook bijzondere opdrachten uitvoeren. Briedjal werkte in opdracht van meerdere ministeries ook in Irak en Afghanistan. “Het een was wat geheimer dan het andere. Dat je niks mag vertellen, vond ik zelf nog niet zo vervelend, maar het is geen fundament voor een duurzame relatie. Zelf ben ik ook gescheiden van de vrouw met wie ik een kind heb.” 

BLIKOPENER ← V.l.n.r. Marjon Deul, Rico Briedjal en Ien Sluyters. FOTO: FRED WARMER

Revolutionair concept Het gebrek aan erkenning is voor hem persoonlijk geen probleem, want uit zijn dienst- tijd heeft hij niks bewaard. “Misschien gek voor een militair, maar ik haal geen erkenning uit medailles of andere militaire spullen. Ik
haal erkenning uit de mensen met wie ik nog steeds contact heb. De mooie verhalen die we als oud-collega’s kunnen delen. En ik heb alles te danken aan wat ik bij de BSB geleerd heb.” Briedjal werkte na de BSB ook nog enige tijd voor de politie en werd daarna ondernemer. “Er zijn veel parallellen. Ook als ondernemer werk je vaak in een vijandige omgevingen en moet je je positie verwerven, dan is het elke keer een stukje land veroveren.”

​
Hij heeft inmiddels meerdere bedrijven op het gebied van coaching. Maar momenteel besteedt hij veel aandacht aan het revoluti- onaire concept van ‘luggo’, een bedrijf dat hij samen met een oud-collega van het Korps Commandotroepen heeft opgezet. Het komt er op neer dat de bagage in het luchtverkeer logistiek helemaal wordt gescheiden van de reizigers. “Dat is wel een mooi voorbeeld, want in de vliegsector worden alle nieuwe spelers in eerste instantie afgestoten. We zijn heel klein begonnen, maar nu er weer op grote schaal wordt gevlogen, beleven we echt een doorbraak en groeit het explosief. In Nederland is het al mogelijk, nu gaan we verder in Europa.” 

---

↓ Marjon Deul en Ien Sluyters over hun werk ‘Radar Love’, hier op tekening: “Het werk gaat over waakzaam zijn, over een radar die altijd aanstaat, zelfs als je al jaren niet meer bij Defensie werkt. En over hoe een gebeurtenis waarbij ogenschijnlijk weinig lijkt te gebeuren, ingrijpende gevolgen kan hebben voor iemands leven.”

Podcast Hoewel hij kunst erg waardeert, aarzelde hij toen Amy van Son hem vroeg of hij wilde meewerken aan ‘Helmen vol verhalen’. “Ik kende haar van een podcast die in de coronatijd spontaan ontstond om over de situatie te praten. Amy was daarvoor ook uitgenodigd en na dat gesprek belde ze mij over haar project.”
Hij twijfelde aanvankelijk of hij wel de juiste persoon was. “Hoewel ik dankbaar ben voor alles wat ik bij Defensie geleerd heb, ben ik helemaal niet bezig met mijn veteraan zijn. Anderzijds dacht ik ook: ‘hoe gaaf is het dat iemand over mijn verhaal een kunstwerk wil maken!’” Dat laatste gaf de doorslag, plus de overweging dat hij het huidige beeld van veteranen eenzijdig vindt. “Ik zeg nooit dat ik veteraan ben, want dan krijg je weer de vraag of je een trauma hebt.”
Radar Love Ondanks zijn drukke agenda, vond hij tijd om met Ien Sluyters en Marjon Deul, die samen Mainkunstenaars vormen, in gesprek te gaan. “Zo werd ik onderdeel van een proces waarvan echt wel met mijn mond openviel, toen ik het resultaat voor het eerst zag.” Briedjal vermoedt dat de kunstenaressen aanvankelijk het beeld van een stoere militair hadden. “Maar toen ik daar binnenkwam, was dat met de intentie om een verbinding met hen te maken. Zo van: wie zijn jullie en wat doen jullie? Het werd een heel open gesprek waarin we naar elkaar luisterden.”

Volgens de oud-marechaussee heeft het kunstenaarsduo de essentie van zijn leven op even simpele als doeltreffende wijze vastgelegd in het metalen kunst- werk ‘Radar Love’. “Natuurlijk hadden zij gerichte vragen over wat veel impact maakte. Zo ging ik weer terug naar de basis Defensie, maar in het kunstwerk zitten ook mijn gezin en mijn huidige werk op heel mooie wijze verwerkt. Mijn hele leven lang ben ik de last line of defense. Vanaf dat ik als vijfjarige het voetbalveld opstapte als keeper, maar natuurlijk ook in mijn werk bij de BSB.