‘Indrukwekkend om je eigen verhaal zo terug te zien' Linda Rullens Marechaussee

→ Linda Rullers (l) en Danielle Spoelman voor het kunstwerk. Foto: Johan Bergsma

Door Fred Lardenoye
Via een omweg kwam Linda Rullens alsnog bij de Koninklijke Marechaussee terecht. Inmiddels is zij opgeklommen tot majoor en heeft zij door missies en plaatsingen bij internationale organisaties veel ervaring opgedaan. Daardoor raakte zij, ook als kortstondig student kunstgeschiedenis, nieuwsgierig naar het project ‘Helmen vol verhalen’. 

“Voor kunst heb ik altijd een warm hart gehad en ik vind dit wel een originele manier om verhalen van veteranen te vertellen. Ik vind het ook belangrijk dat mensen weten wat wij als marechaussees op missies doen,” vertelt majoor Linda Rullens (42). Het zag er aanvankelijk niet naar uit dat zij bij de KMar carrière zou gaan maken. Na haar middelbare school begon ze aan een studie kunstgeschiedenis en archeologie aan de universiteit van Nijmegen. Omdat ze zich nog te jong voelde en meer avontuur zocht, stopte zij hier na een jaar mee.Na korte tijd in Londen als  au pair en hotel- medewerker te hebben gewerkt, maakte ze haar kinderdroom waar als stewardess bij Transavia. “Als stewardess kwam ik in aanraking met marechaussees bij uitzettingsvluchten. Zo raakte ik in gesprek en van het een kwam het ander.” 

Politieacademie
Ze begon aan de KMA, maar destijds verscheen het rapport ‘Groen opleiden is blauw uitglijden’, waardoor ze als een van de eersten meedeed aan een pilot aan de Politieacademie. Een onderdeel daarvan was een stage bij het politiebureau in de Haagse Schilderswijk. “Daar ging ik op pad in het kader van een jeugdzorgproject om te voorkomen dat jongeren het criminele pad op zouden gaan. Ik liep daar met een marechausseepak aan en dat leidde ook tot vragen bij die jongeren. Verder kreeg ik veel te maken met huiselijk-geweldzaken. Daar heb ik later veel aan gehad in Soedan.”

Ze kwam na de opleiding als teamleider terecht in Zuid-Holland, maar gaf zich ook op voor een missie. “Je bent jong en je wilt die ervaring ook graag meemaken. Maar het duurde tot een volgende plaatsing bij het toenmalig KMar Informatie Knooppunt. Ik had me alweer van de vrijwilligerslijst afgehaald vanwege die nieuwe functie,” zegt ze lachend.

“Ze wilden bij die uitzending graag een vrouw hebben als leidinggevende en veel vrouwelijke eerste luitenants waren er niet.” Het betrof aanvankelijk een opbouw- missie in Zuid-Soedan, met onder meer het geven van trainingen. “Wij stonden in mei 2014 op de rol, maar in december 2013 brak de burgeroorlog weer uit. Dus het mandaat van de VN werd veranderd in ‘Protection of civilians’.”

Vluchtelingenkampen
Wat dat precies inhield, daar kwam ze pas ter
plekke achter. “We moesten in de vluchtelingenkampen werkzaamheden verrichten. Zelf 
kwam ik als detachementscommandant in het VN-huis terecht, iets buiten de hoofdstad Juba.” Naast haar taken als commandant, moest ze zelf ook diensten draaien in het nabijgelegen kamp met 20.000 vluchtelingen.

“We waren daar UN-police en ik draaide als onderdeel van een politieteam 12 uurs-diensten, want de VN was zwaar onderbemand.” De VN-militairen waren verantwoordelijk voor de bescherming en de veiligheid in het kamp zelf, want lokale politie was er niet. “Zonder politiebevoegdheid, dat maakte het wel moeilijk, want je moest ook dealen met criminelen en geweld in het kamp.” Als vrouw had ze een bijzondere rol. “Ik kon met name iets betekenen voor de vrouwelijke vluchtelingen en de kinderen. Je krijgt daarbij ook veel te maken met huiselijk en seksueel geweld, dus de ervaring in de Schilderswijk kwam goed van pas.” 

← Beeldend kunstenaar Danielle Spoelman over het verhaal van Linda Rullens waaruit het kunstwerk voortkwam: “Zij zat op een plek waar ze veel ellende zag, waar een oorlog gaande was. Ik vind het zo bijzonder dat je dan het goede gaat doen. Terwijl er verkrachtingen waren, er mensen doodgaan, bleef zij daar en voegde zij iets toe.”

Community Police
Doordat ze als vrouw zo hard nodig was en er geen opvolging voorhanden was, bleef ze in totaal 14 maanden actief in Zuid-Soedan. “De Britten waren een project begonnen met communitypolicing en waren op zoek naar militairen die dat wilden vormgeven. Zo werd ik teamleider van een community- policeteam. Na zes maanden vond ik het zonde om al weg te gaan. Ik begon net door te krijgen hoe het werkte en welke mensen een belangrijke rol speelden in de gemeenschap daar.”

Het werk gaf haar zoveel voldoening dat ze kort na terugkeer in Nederland onbetaald verlof aanvroeg om voor de organisatie ‘Non-violent Peaceforce’ terug te gaan. “Ik ergerde me na mijn terugkeer aan ophef over onbetekenende dingen. Als je over alles wat je hebt meegemaakt gaat nadenken, verlies je het geloof in de mensheid. Je kunt niet geloven wat mensen elkaar aandoen. Tegelijkertijd ontmoet je daar de meest hartelijke mensen en zie je hun veerkracht. Ook hoe sterk vrouwen daar zijn. Dus ik wilde graag terug en kon aan de slag in Bentiu, in een kamp met meer dan 100.000 vluchtelingen.” 

Helmen vol verhalen
De afgelopen vier jaar was ze werkzaam voor het Europese centrum van de gendarmerie (EUROGENDFOR) in Italië, waar haar uitzend- ervaring goed van pas kwam. “Ik hield me onder meer bezig met het monitoren van de veiligheidssituatie en de politieke situatie
in de uitzendgebieden.” Sinds 1 september werkt ze voor het Center of Excellence CIMIC (Centrum voor militair-civiele samenwerking). Weliswaar in Den Haag, maar het betreft een NATO-organisatie met opnieuw veel buitenlandse militairen.
Daarnaast maakt ze in haar vrije tijd deel uit van het Wounded Warriors fietsteam. Zo leer- de ze onder meer Dutchbat-veteraan Edwin de Wolf kennen, die in Srebrenica zijn been verloor. Van hem hoorde ze over het project ‘Helmen vol verhalen’. “Hij was de eerste die meedeed en ik zag een oproep dat er nog steeds veteranen werden gezocht en heb me, ook uit nieuwsgierigheid, aangemeld.”

Indrukwekkend
Aangezien er nog geen marechaussees bij het project betrokken waren, was ze welkom. Probleem was wel dat ze nog in Italië geplaatst was. “Het contact met kunstenares Danielle Spoelman is vooral via Skype verlopen. Amy trad op als matchmaker en dat deed ze goed, want Danielle heeft met haar inmiddels overleden man ook in Afrika gewoond. Omdat zij ook die cultuur kent, klikte het direct.”
De ontmoetingen verliepen ondanks de afstand prima. “We hadden heel persoonlijke gesprekken. Wat je beweegt om marechaussee te worden en dat soort vragen.” Uiteindelijk ontmoetten ze elkaar persoonlijk toen Spoelman haar uitnodigde om het kunstwerk ‘A blue heart finds all the colors’ te bekijken. “Ik voelde me vereerd en vond het ook indrukwekkend om te zien. Bij kunst moet je iets voelen. Knap hoe Danielle uit al die gesprekken dat visueel weergegeven heeft. Het is heel bijzonder om je eigen verhaal terug te zien in verschillende tekeningen. Zo heeft ze ook een paar elementen uit mijn missie op een bijzondere manier weergegeven.”